Hoe leuk is het om groenten en fruit uit eigen tuin te eten? Aardbeien uit een eigen moestuin smaken vaak nog lekkerder, dan uit de winkel. En een tomaat aansnijden die vijf minuten daarvoor nog in de tuin hing, kan zomaar als enorme rijkdom voelen. Maar hoe start je een moestuin? Waar moet je rekening mee houden? En kan iedereen een moestuin onderhouden? We leggen het je allemaal uit.
First things first: de ligging van je moestuin
Voordat je begint moet je de ligging van de moestuin bepalen. Veel zon is voor de meeste planten het fijnste, in ieder geval tussen ongeveer tien uur ’s morgens en vier uur ’s middags. Het meest optimaal is als de moestuin in de luwte ligt, of te wel niet al te veel wind te verduren krijgt. Daarnaast moet je ook kijken waar het water makkelijk wegloopt als het hard regent. Of waar je in je tuin juist makkelijk water kan sproeien als het een tijdje droog is.
Denk bij het uitzieken voor de plek van je moestuin ook aan het formaat. Wil je nooit meer naar de groenteboer? Dan heb je best wat ruimte nodig. Maar vind je het gewoon interessant en educatief voor jezelf en eventuele kinderen? Dan kun je met een paar vierkante meter al toe. Heb je echt weinig ruimte? Dan kun je nadenken over een verticale moestuin, bijvoorbeeld tegen de schutting op.
Dan: jouw groente kiezen
De moestuin moet natuurlijk vol komen te staan met heerlijke groente. Als je net een moestuin begint is het verstandig om wat makkelijkere groente te kiezen. Sla is bijvoorbeeld heel eenvoudig, net zoals paprika en pepertjes, omdat die wat steviger zijn. Tomaten en komkommerachtige zijn juist voor de meer ervaren moestuiniers. Schroom niet om hulp in te roepen van een ervaren moestuinier, of vraag advies in het tuincentrum.
Houd rekening met het soort plant. Sommige planten, zoals bonen en tomaten moeten kunnen klimmen. Andere planten, zoals sla en spinazie blijven juist laag. Als die te dicht op elkaar staan kunnen de klimmers te veel schaduw werpen op de lage planten.
Zaaien en opkweken
Het leukste is eigenlijk je moestuin vanaf het zaadje op te kweken, dat is ook het goedkoopste. Plus dat je zo al in het vroege voorjaar met je moestuin aan de gang kan. Je zaait de zaadjes dan in een bakje in. Door ze bij het raam te zetten ontkiemen de zaadjes al en worden het jonge plantjes. Zodra ze wat groter zijn kun je ze buiten uitplanten. Of als de tijd van het jaar nog niet rijp is, kun je ze verplanten naar grotere bakjes.
Houd de aarde van de zaaibak vochtig en in het licht. Bewaar de verpakkingen! Bij het uitplanten kun je die weer erbij pakken om te kijken wat de exacte ´wensen´ per plant zijn. Maar het is alsnog handig om ook je gezonde ´boerenverstand´, of ´moestuinverstand´ in dit geval, te gebruiken. Wordt er laat in het jaar nog vorst aangegeven? Dan kun je de jonge plantjes beter nog even binnen laten. Hetzelfde geldt voor jong plantjes inplanten vlak voordat er veel regen of hagel voorspeld wordt. Houd de weersvoorspelling dus in de gaten.
Uitplanten! Je moestuin is een feit
En dan wordt het tijd om uit te planten en in de tuin te werken. Verwijder voordat je de moestuin inplant al het onkruid. Je kunt bij de meeste tuincentra maar ook online, chemische middelen vinden om je moestuin onkruidvrij te houden. That said, het is gezonder om het onkruid gewoon met de hand te verwijderen. Dan houd je ook het bodemleven meer in stand. Wat je planten later ten goede komt.
Nadat je de planten hebt ingezaaid is het belangrijk dat je de moestuin ook onderhoudt. Blijf dus onkruid verwijderen en wees bedacht op eventuele ziektes of plagen in je moestuin. Als je er bijtijds bij bent is de oogst vaak prima te redden. Hier lees je hoe je insecten in de moestuin kunt voorkomen.
En vanaf dan is het smullen van je eigen gekweekte groenten!
Overschotten uit de moestuin, wat kun je ermee?
Het kan zomaar voorkomen dat je enorme hoeveelheden fruit of groente uit je moestuin haalt. Omdat het niet waarschijnlijk is dat je ineens kilo’s tomaten gaat eten, of bergen aardbeien, moet je op zoek naar creatieve manieren om deze oogst te verwerken. Denk aan soepen die je kunt invriezen, jam maken, ijslolly’s of ouderwets – maar weer helemaal terug- is wecken of fermenteren.